Wat betekent de Wtp voor de bestaande overeenkomst met vlakke premie?

Publicatiedatum 3 november 2022

Hét kenmerk van de Wet toekomst pensioenen (Wtp) is een beschikbare premieregeling met een vlakke premie. Duizenden werkgevers hebben al zo’n regeling, soms al decennialang. Kunnen zij hun schouders ophalen bij het horen van de afkorting Wtp? Er zijn vier belangrijke vragen, die ik in deze actualiteit beantwoord.

1. Wat hoeft niet (meer) gewijzigd te worden?

Het bekendste praktijkvoorbeeld van een premieovereenkomst met een vlakke premie is de zogenaamde Basisregeling van het Pensioenfonds voor de uitzendkrachten en gedetacheerden, StiPP. Maar ook bij verzekeraars en premiepensioeninstellingen zijn veel beschikbare premieregelingen ondergebracht die een vlakke (werkgevers)premie kennen. De percentages variëren en zijn maximaal zo’n 15% van de pensioengrondslag. Dergelijke regelingen voldoen aan twee belangrijke Wtp-voorschriften:

• een premieovereenkomst
• een leeftijdsonafhankelijke (vlakke) premie voor alle deelnemers.

Mijn verwachting is dat de hoogte van de vlakke premie in deze regelingen langzaam maar zeker zal stijgen als de Wtp eenmaal in werking is getreden. Het fiscale maximum stijgt vanwege de Wtp immers naar 30% en in het algemeen is een vlakke premie onder de 15% voor oudere werknemers te laag om te spreken van een redelijk pensioen, als de werknemer althans niet zelf bijspaart.

2. Wat moet wel worden gewijzigd?

De bestaande premieovereenkomst met vlakke premie voldoet niet aan de twee overige Wtp-kenmerken: het verzekerd nabestaandenpensioen bij vooroverlijden en de mogelijkheid de beleggingsdefault te laten vaststellen door de werkgever. Ik ga kort in op deze elementen:

• Het verzekerde partnerpensioen bij overlijden vóór de pensioendatum moet in alle pensioenregelingen uiterlijk in 2027 een risicoverzekering betreffen. Het partnerpensioen moet voorts worden uitgedrukt in een percentage van het pensioengevend salaris, met een maximum van 50% en is dus niet meer afhankelijk van de diensttijd.
• Vanwege de Wtp kan de werkgever kiezen of er standaard wordt belegd op basis van doorbeleggen na de pensioendatum of niet. De werknemer mag afwijken van de door de werkgever gedefinieerde standaard.

3. Valt de bestaande regeling onder het zogenaamde overgangsrecht voor progressieve premie?

Eerst leg ik kort uit wat het overgangsrecht inhoudt en waartoe het dient:

• In de Wtp is geregeld dat als de premies stijgen naarmate de leeftijd toeneemt, de met de leeftijd stijgende premies (premiestaffel) ook na 2027 mogen blijven bestaan voor deelnemers die op 31 december 2026 deelnemen.
• Het overgangsrecht progressieve premies is – de naam zegt het al - alleen van toepassing op de premie en is in het leven geroepen zodat werkgevers de premiestaffel kunnen laten bestaan en ingewikkelde instemmings- en compensatietrajecten kunnen voorkomen. Het overgangsrecht is met name van belang voor oudere werknemers omdat voor hen vaak staffelpercentages gelden die nu hoger zijn dan 30%, het fiscaal toegestane vlakke percentage op grond van de Wtp.

Het overgangsrecht progressieve premie is van toepassing indien de werkgever een vlakke premie in de regeling stort én wordt voldaan aan de volgende twee voorwaarden:

• Er is sprake is van een regeling die voor de inwerkingtreding van de Wtp is ingevoerd;
• Er is met de werknemer overeengekomen dat deze kan bijsparen tot het niveau van de premiestaffel.

4. Kiezen voor overstap vóórdat de Wtp in werking treedt?

Zet een werkgever een nieuwe pensioenregeling op (en geldt er geen verplicht gestelde regeling) dan ligt het voor de hand - maar is het niet noodzakelijk en in sommige gevallen niet passend - een regeling op te zetten die al een vlakke premie kent. Het zorgt ervoor dat reeds voldaan wordt aan de aspecten als beschreven onder punt 1.

Heeft de werkgever al een pensioenregeling, dan is het mogelijk en relatief simpel om voor nieuwe werknemers een regeling met een vlakke premie op te zetten. Hier zijn verschillende voor- en nadelen aan verbonden, die per casus kunnen verschillen. Een voorbeeld is dat een hogere vlakke premie meer impact heeft bij de werving van nieuw (jong) personeel. Het is mogelijk een stap verder te gaan en voor de inwerkingtreding van de Wtp over te stappen naar een regeling met een vlakke premie voor alle werknemers. Ook hier zijn de omstandigheden van belang voor de vraag of een dergelijke stap voor de hand ligt en/of aan te raden is.

‍