Wijziging loondoorbetaling bij ziekte op komst
De loondoorbetalingsverplichting bij ziekte leidt, met name voor kleine werkgevers, tot flinke re?integratieverplichtingen. Ze nemen daarom liever geen vast personeel aan. Dit is verre van bevorderlijk voor een flexibele arbeidsmarkt. Het kabinet heeft daarom een pakket maatregelen opgesteld om de loondoorbetalingsplicht bij ziekte makkelijker, duidelijker en goedkoper te maken. De plannen zijn met name gericht op kleine werkgevers, maar ook (middel)grote werkgevers profiteren van de maatregelen.
Knelpunten werkgevers
Veel kleine werkgevers ervaren de twee jaar durende loondoorbetalingsplicht bij ziekte als een zware last. Zij moeten aan dezelfde verplichtingen voldoen als grote werkgevers, die daar geen HR-afdeling beschikbaar voor hebben. Voorts is re-integratie bij een kleine werkgever in het eigen bedrijf vaak niet mogelijk, hetgeen tot sancties door het UWV kan leiden. Ten slotte ervaren werkgevers een gebrek aan transparantie, omdat de beslissingen van het UWV niet altijd duidelijk zijn. Deze knelpunten zijn al enige tijd geleden onderkend en de minister van SZW heeft nu met werkgeversorganisaties en het Verbond van Verzekeraars afspraken kunnen maken, waardoor de loondoorbetalingsplicht bij ziekte minder zwaar wordt. De loondoorbetalingsverplichting blijft overigens wel twee jaar duren. Het doel van het pakket maatregelen is dat er meer vast personeel wordt aangenomen.
Maatregelen
Er is een pakket maatregelen opgesteld op vijf gebieden.
1. MKB verzuim-ontzorgverzekering
Hoewel een meerderheid van de kleine werkgevers een verzekering heeft tegen de loondoorbetalingsverplichting, ervaren kleine werkgevers onzekerheid door intransparantie en hebben zij een duidelijke wens tot ontzorging. Met de nieuw in te voeren MKB verzuim-ontzorgverzekering per 2020 moeten kleine werkgevers echt ontzorgd worden. Deze verzekering dekt het financiële risico en helpt bij de verplichtingen rondom de loondoorbetaling bij ziekte. De verzekering is ‘Poortwachterproof’, waardoor een eventuele loonsanctie niet voor rekening van de werkgever komt als hij de adviezen van de verzekeraar correct heeft opgevolgd.
2. Premiekorting
Met ingang van 2021 ontvangen werkgevers een financiële tegemoetkoming voor de kosten van het tweede loondoorbetalingsjaar. Het gaat om een korting op de premieheffing, van in totaal € 450 miljoen, die leidt tot een vast bedrag per werkgever. Het voordeel is daardoor groter voor kleine werkgevers, die deze korting kunnen gebruiken voor financiering van de MKB verzuim-ontzorgverzekering. Een meer specifieke tegemoetkoming voor kleine werkgevers is nu niet uitvoerbaar, maar de minister is voornemens de korting uiterlijk per 2024 te vervangen door een lagere gedifferentieerde Aof-premie.
3. Advies bedrijfsarts leidend
Vanaf 2021 zal de verzekeringsarts van het UWV niet langer het medisch advies van de bedrijfsarts beoordelen bij de toets van de re-integratie-inspanningen na twee jaar ziekte (RIV-toets). De RIV-toets wordt vanaf 2021 volledig uitgevoerd door arbeidsdeskundigen van UWV. De arbeidskundige beoordeelt of de werkgever en werknemer de re-integratie-inspanningen hebben gepleegd die passend zijn bij het medisch advies van de bedrijfsarts. Als dat het geval is, kan een RIV-toets niet meer leiden tot een loonsanctie.
4. Verbeteren transparantie
Omdat de wijze waarop het UWV beslissingen neemt niet altijd transparant zijn, gaat de minister met het UWV in gesprek over een landelijke uniforme wijze van toetsing. Dit geldt eveneens voor de wijze waarop het UWV rekening houdt met re-integratie(on)mogelijkheden bij kleine werkgevers. Voorts zullen het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, UWV en het Verbod van Verzekeraars samenwerken aan betere communicatie over het thema loondoorbetaling bij ziekte, zodat alle betrokken partijen beter weten waar ze aan toe zijn.
5. Grip op tweede spoor
Werkgevers moeten meer zekerheid krijgen over het inzetten van een tweede spoortraject (re-integratie bij een andere werkgever). Zij kunnen daartoe een deskundigenoordeel aanvragen bij het UWV, waarbij het UWV aangeeft of de geleverde inspanningen (inzet op eerste, tweede spoor of beide) voldoende zijn. De rol van zieke werknemers wordt verstevigd, doordat zij in het plan van aanpak en de eerstejaarsevaluatie hun visie op het re-integratietraject moeten geven. Dat leidt tot meer betrokkenheid bij de re-integratie van zowel werkgever als werknemer. In het kader van de MKB verzuim?ontzorgverzekering wordt aan werknemers ook inzicht gegeven in de gevolgen van langdurige ziekte en arbeidsongeschiktheid en mogelijke inkomenseffecten op langere termijn. De gepresenteerde maatregelen sorteren niet direct effect, maar zullen op termijn met name voor kleinere werkgevers voor verlichting zorgen. Aangezien nog niet duidelijk is hoe de ontzorgverzekeringen worden opgesteld, is het voor de praktijk van belang de ontwikkelingen op dit gebied te volgen.
Ten slotte: ziekte en AVG
Om zich te kunnen verzekeren tegen het ziekte- en arbeidsongeschiktheidsrisico, kunnen werkgevers een verzekering afsluiting. De verzekeraar heeft daartoe bepaalde (gezondheids)gegevens nodig, die sinds de inwerkingtreding van de AVG niet zomaar mogen worden verstrekt. In het Besluit SUWI is nu aangegeven welke gegevens wel mogen worden verstrekt.
- Gegevens voor de offerte: geboortedatum, geslacht, gegevens over het dienstverband (begin- en einddatum van contract, contractsoort), salaris, verzuimstatistieken en (geanonimiseerde) arbeidsongeschiktheidspercentages van werknemers.
- Gegevens bij aangaan contract: NAW-gegevens, verpleegadres, telefoonnummer, e-mailadres en BSN. Is een werknemer ziek en dient de werkgever een claim in bij de verzekeraar, dan mag hij naast deze persoonsgegevens ook bepaalde gezondheidsgegevens afgeven. Het gaat dan bijvoorbeeld om het arbeidsongeschiktheidspercentage en de loonwaarde van de werknemer, het plan van aanpak en gegevens over de prognose en het verloop van de re-integratie. Het gaat hier nadrukkelijk niet om gegevens die inzicht geven in de medische situatie van de werknemer.
29 januari 2019
